Warto przemyśleć, jak zachowam się, gdy:
•w trakcie występu będę rozkojarzona/y;
•pomylę kilka nut, lub zagram je niezbyt dobrze intonacyjnie;
•grając zespołowo wejdę kilka taktów za wcześnie;
•coś stanie się z instrumentem, na którym gram;
•zapomnę dalszej części utworu.
Rozwiązania te każdy muzyk z czasem wypracowuje sam.
„Dziś poćwiczymy radzenie sobie z pomyłkami podczas występu”, to słowa które usłyszałem ponad 20 lat temu w szkole muzycznej 2 stopnia. Lekcję tę pamiętam do dziś. Była pełna inspiracji i poszukiwań, była również okazją do poznawania sposobów, jak radzić sobie z tremą.
Poprawianie błędów, „udoskonalanie” to główny cel codziennych ćwiczeń muzycznych. Kiedy pojawi się błąd zatrzymujemy się i szukamy rozwiązań. Jako muzycy jesteśmy wyczuleni na błędy, a świadomość tego o jak wiele elementów muzycznych warto się zatroszczyć w czasie przygotowań zmienia się wraz ze zdobywanym doświadczeniem i wiedzą muzyczną. Dla zawodowego muzyka liczy się nie tylko dźwięk i rytm, ale też intonacja, akcentowanie, tempo, dynamika, artykulacja, interpretacja, dostosowanie do akustyki, synchronizacja z innymi wykonawcami, i wiele innych. Nawet przypominanie sobie utworu, który kiedyś mieliśmy w repertuarze sprawia, że odkrywamy kolejne “mniej doskonałe” miejsca.
O ile w czasie ćwiczenia wyszukiwanie błędów oraz praca nad nimi to coś niezwykle ważnego i rozwojowego, o tyle występ to czas natychmiastowego zapominania o ewentualnych potknięciach i ignorowania tego, co wydarzyło się przed chwilą. I choć wydaje się to proste, może nawet banalne, to dla znaczącej grupy muzyków pomyłka w czasie występu to początek wewnętrznej walki o przetrwanie. Zatem, jak można przygotować się do tej walki?
Warto zauważyć, że w czasie występu, kiedy staramy się zagrać najlepiej jak potrafimy wyostrza się nasza uważność. Nagle zaczynamy zwracać większą uwagę na barwę, intonację, precyzję rytmiczną. Zaczynamy aktywnie słuchać tego, co wydobywa się z naszego instrumentu. Jeśli nie pracowaliśmy aż tak starannie i uważnie w czasie ćwiczenia, może okazać się, że nie sprostamy naszym nagłym wymaganiom i pojawi się pomyłka. A to, jak na nią zareagujemy zależy tylko od nas.
Występując przed publicznością jesteśmy bardziej podatni na wystąpienie błędu, który nie pojawia się podczas ćwiczenia. Wynika to z niemożliwości by w pełni kontrolować okoliczności, w których występujemy. Więcej o tym w artykule – Szansa na bezbłędnie. Niesprawiedliwym i destrukcyjnym dla nas jest więc obwinianie siebie i skupianie się na tym, co już zagraliśmy. Zrobiliśmy to przecież na tyle na ile mogliśmy.
Oczywiście na prawdopodobieństwo pojawienia się pomyłki mamy wpływ również my, np. grając w zbyt szybkim tempie, rozpoczynając bez wcześniejszego skoncentrowania się na utworze, czy przychodząc słabo przygotowanym. Nie sposób jednak przewidzieć wszystkich powodów, które doprowadzą do wystąpienia pomyłki.
Warto natomiast przemyśleć, jak zachowam się, gdy:
- w trakcie występu będę rozkojarzona/y;
- pomylę kilka nut, lub zagram je niezbyt dobrze intonacyjnie;
- grając zespołowo wejdę kilka taktów za wcześnie;
- coś stanie się z instrumentem, na którym gram;
- zapomnę dalszej części utworu.
Rozwiązania te każdy muzyk z czasem wypracowuje sam.
Pomyślmy też w takich chwilach o publiczności, która często jest bardziej wyrozumiała dla muzyków, niż oni sami dla siebie. Ludzie przecież przychodzą na koncert by się zrelaksować, odetchnąć od codzienności, zagłębić w muzykę. I choć czasem pojawi się jakieś muzyczne zająknięcie, to są w stanie zrozumieć, co poprzez dźwięki staramy się im powiedzieć. Dlatego, gdy pojawi się pomyłka grajmy rytmicznie dalej, bo to wahania pulsu są tymi, które przeszkadzają rytmicznie zanurzać się w świat muzyki.
Ażeby nawet nasze muzyczne zająknięcia były przystępne, włączmy do naszych codziennych ćwiczeń próby wychodzenia ze świadomie popełnionego błędu, improwizując w podobnym rytmie, harmonii i stylu. I zapamiętujmy rozwiązania.
Miejscem do spisywania swoich ćwiczeniowych przemyśleń może być projektowy Planer Ćwiczeń Muzycznych.
Zerknij do
Planera Ćwiczeń Muzycznych oraz Pamiętnika Ćwiczeń Muzycznych