MYŚLI MUZYKA

Witam serdecznie!

Za pomocą fragmentów z mojej książki pt. Perfekcjonizm i trema u muzyków różnych specjalności (2020) postaram się wyjaśnić dlaczego praca nad myślami jest tak istotna. 

Każdy występ muzyczny przyczynia się w rożnym stopniu do wzrostu lub osłabienia kariery, dlatego tak ważny jest stan psychiczny wykonawcy.

ADAM SADOWSKI

Jakie myśli pojawiają się w trakcie wykonywania utworu?

W czasie wykonywania utworów, które często odbywa się pod pewnym obciążeniem psychicznym pojawia się u muzyków wiele myśli.

Myśli te Buma, Bakker i Oudejans (2015), po przeprowadzeniu dwóch retrospekcyjnych badań na profesjonalnych muzykach, posegregowali w następujący sposób:

(1) skupianie się na aspekcie fizycznym („Zrelaksuj ręce”, „Skup się na oddechu”),

(2) myśli, które dają pewność („Jeśli przygotowanie było dobre, ufam, że zagram dobrze”, „Ufam mojemu słuchowi i pamięci motorycznej”),

(3) zmartwienia/przeszkadzające myśli („O nie, to nie jest zbyt dobre”, „Jestem odpowiedzialny za koncert”),

(4) myśli dotyczące wykonania muzycznego („Czuję w głowie artykulację, jaką potrzebuję grać”, „Czuję właściwy ton w głowie, zanim zacznę grać”),

(5) zawężone skupienie („Próbuję podążać za dyrygentem”, „Wybieram jeden punkt uwagi”),

(6) inne, których nie dało się jednoznacznie zdiagnozować („Zobaczymy co się stanie”, „Nawet jak pójdzie źle, muszę siebie zaakceptować”).

Autorzy badania wskazują, że muzycy przede wszystkim skupiają się na aspektach fizycznych, upewnianiu się oraz myśleniu o jakości wykonania, ponadto te trzy kategorie są istotne dla utrzymania wysokiego poziomu wykonania podczas pracy pod presją.

Wykonawcy muszą mieć jednak świadomość, że nie są dobrymi sędziami w ocenie, jak lęk wpływa na ich występ (Wilson, Roland, 2002).

Czy myśli mają wpływ na poziom tremy?

Ciekawym badaniem w kontekście myśli obsesyjnych (ruminacji) co do wykonania, zarówno negatywnej, jak i pozytywnej, jest badanie Nielsen i in. (2018).

Badacze na podstawie ankiety przeprowadzonej na tydzień przed koncertem solowym wyróżnili studentów z niskim, średnim oraz wysokim poziomem lęku.

Następnie tuż po koncercie, jak i dzień oraz dwa dni później, analizowali poziom ruminacji (myśli obsesyjnych).

Okazuje się, że muzycy wysoko lękowi mieli też najwyższy poziom negatywnych myśli, które dodatkowo utrzymywały się przez następny dzień, a gwałtowny spadek następował dopiero w drugiej dobie.

Z kolei w grupie nisko- i średniolękowej poziom negatywnych myśli był zdecydowanie niższy, ponadto zmniejszał się najbardziej w ciągu pierwszej doby.

Jeśli chodzi o pozytywne myśli, ich poziom zmniejszał się wraz z czasem, jaki upłynął od koncertu. Co należy zauważyć, najwyższy poziom pozytywnych myśli diagnozowany był w grupie nisko-lękowej, najniższy w grupie wysokolękowej.

W jaki sposób przygotować się do pracy z myślami?

W trakcie warsztatów obejmujących kilka spotkań Hoffman i Hanrahen (2012)

?zaprosili uczestników by wskazywali z listy, jakie czynniki wpływają na ich działanie, np. rozproszenie innych muzyków;

?byli nauczeni, jak myśli, zachowania i uczucia oddziałują i wpływają na wydajność;

?wyobrażali sobie dobry spektakl i zły występ oraz próbowali przypomnieć sobie to, co myśleli i czuli w tych dwóch przypadkach;

?zaznajomiono ich także z typowymi dysfunkcjonalnymi wzorcami myślenia i proszono o identyfikowanie swoich myśli i uczuć oceniając, które wspierają, a które nie wspierają występu;

?wreszcie uczestnicy warsztatów ćwiczyli się w sposobie rozpoznawania negatywnych myśli, zatrzymania myśli i używania sygnałów pomagających pokonać negatywne myśli.

Juncos i in. (2017) przekonują natomiast, iż nie trzeba pozbywać się tremy bądź jej redukować, żeby dobrze wypaść podczas koncertu.

Ważne jest, aby nie traktować poważnie myśli, jakie pojawiają się w trakcie wykonania, przestać kontrolować tremę, pogodzić się z objawami i chcieć występować razem z nimi.

Cała uwaga powinna być przekierowana na wyrażanie emocji poprzez muzykę i chęć osiągnięcia dobrego wykonania.

Krokiem do takiej postawy jest zidentyfikowanie sposobów angażowania się w zachowania unikające, akceptacja niechcianych doświadczeń oraz umiejętność rozładowywania myśli związanych z tremą.

Wszystko to buduje elastyczność psychiczną, a w efekcie obniża poziom tremy.

Planer Ćwiczeń Muzycznych, który serdecznie polecam zawiera Skrzynkę na Myśli – miejsce do identyfikowania i spisywania myśli, a następnie ocenę ich przydatności.

Link do Planera—>> tutaj

Do zobaczenia następnym razem!
dr Adam Sadowski